Slemconventies

Algemeen
Kickback (aparte pagina)
Splinters
Cue-bids
Serious notrump
Vijf in hoge kleur
Exclusion
4SA reëel in slembiedverlopen
5SA Pick-a-slam

Algemeen

Algemeen gesteld zijn voor een kansrijk slemcontract vier sleutelingrediënten nodig:

1. voldoende algemene kracht en mogelijke slagen;
2. controle in alle kleuren, oftewel geen aas-heer in een kleur weg;
3. eerste controle in ten minste drie kleuren, oftewel geen twee azen weg;
4. voor een troefslem een goede fit en een voldoende solide troefkleur.

Hughes, 2005: 73–81

“Een voor mij heilig principe is: als je de manche gaat bieden, dan doe je dat zo onnauwkeurig mogelijk; als je slem gaat bieden, doe je dat zo nauwkeurig mogelijk.” ‒ Verbeek, 2013 ter

Kickback azenvragen

Splinters

Een splinter is een sprongbod dat een korte kleur in de genoemde kleur belooft. Als er nog geen troefkleur vastgesteld was, toont een splinter goede steun ‒ meestal minstens negen troeven samen ‒ voor partner's laatstgeboden kleur. Een splinter belooft als regel de mogelijkheid van slem, maar niet per se serieuze sleminteresse.

Er zijn ook biedingen zonder sprong die een korte kleur tonen, maar het is niet gangbaar die ‘splinter’ te noemen.

Wanneer is een bod een splinter

Een bod is een splinter:

• als een lager bod in dezelfde kleur reëel en forcing zou zijn;
• als het een sprongbod in de kleur van de tegenpartij boven drie in onze kleur is (uitzondering: zie hier);
• als het expliciet in het systeem – dit web – staat voor de desbetreffende situatie.

Een bod is geen splinter:

• als een lager bod in dezelfde kleur niet forcing zou zijn (dan is het als regel reëel en wel forcing);
• als een lager bod in dezelfde kleur al splinter zou zijn (dan is het als regel Exclusion).

Eén hoger dan forcing is splinter.

Autosplinter

Een autosplinter is een splinter voor de eigen lange, niet gesteunde kleur.

Een autosplinter stelt de eigen kleur tevens vast als troefkleur.

Bergen, 1985: 136–143; De Wijs, 2000; De Wijs, 2001

Cue-bids

Een cue-bid is een bod dat een bepaald sleutelbezit in een kleur toont. Cue-bids doen we als regel na vaststelling van de troefkleur, als duidelijk is dat we ten minste een manche gaan spelen en slem niet uitgesloten is. Voornaamste doel van cue-bids is vast te stellen dat we in alle kleuren een controle hebben, oftewel dat er geen aas-heer in een kleur weg is. Daarnaast dienen cue-bids in veel gevallen om een mate van sleminteresse te tonen.

Cue-bieden verloopt via een strak protocol: wat je overslaat, ontken je.

De term ‘cue-bid’ wordt elders ook wel gebruikt in de betekenis van ‘bod in de kleur van de tegenpartij’; niet echter in dit web.

Wanneer is een bod een cue-bid

• Wanneer een kleur als troefkleur was vastgesteld, en de situatie is mancheforcing, dan is een bod in een andere kleur zonder sprong een cue-bid.
• Wanneer echter de beoogde troefkleur een lage kleur is, dan is een ongeboden kleur op driehoogte geen cue-bid maar een stopper (voor 3SA).
• Voorts is een bod een cue-bid als het expliciet in het systeem – dit web – staat voor de desbetreffende situatie.
• Een sprongbod is nooit een cue-bid.

Cue-bids onder drie in de troefkleur kunnen voorkomen, maar meestal is het laagst mogelijke cue-bid 3 met harten als troefkleur.

Advance cue-bid

Een bod in een ongeboden kleur op vierhoogte waarvoor een natuurlijke betekenis niet mogelijk of niet zinvol is, is een cue-bid dat meteen de laatstgeboden kleur als troefkleur vaststelt. Zulk een advance cue-bid – ook genoemd: prematuur cue-bid – is met name nuttig als partner op driehoogte een nieuwe kleur vaststelt en je die wilt steunen, maar te sterk bent om dat te doen met een simpele verhoging (voorbeeld).

Een bod op driehoogte is nooit een advance cue-bid.

Wat belooft een cue-bid in de geboden kleur

• Een cue-bid in een ongeboden kleur toont een controle.
• Een cue-bid in een ongeboden kleur boven azenvraagniveau toont een eerste controle, veelal een renonce.
• Een cue-bid in partner's serieuze bijkleur toont een tophonneur (geen korte kleur, wel de vrouw).
• Een cue-bid in de eigen serieuze bijkleur toont twee tophonneurs.
• Zie ook last train.

Met ‘serieuze bijkleur’ bedoelen we een geboden kleur waarin de bieder ten minste een vijfkaart+ beloofd heeft. Een geboden kleur die nog heel wel gebaseerd kan zijn op een (zwakke) vierkaart of minder, behandelen we voor cue-bids als een ongeboden kleur.

Wat belooft een cue-bid aan overwaarde

• Een eerste cue-bid toont overwaarde, behalve wanneer het volgens het systeem – dit web – verplicht of ‘vrijwel verplicht’ is.
• Een antwoordcue-bid onder vier in de troefkleur belooft geen overwaarde, als partner nog ongelimiteerd is.
• Als partner gelimiteerd is – bijvoorbeeld door serious notrump over te slaan – belooft een antwoordcue-bid wel overwaarde.
• Een cue-bid dat het niveau van vier in de troefkleur passeert, toont aanzienlijke overwaarde.
• Een bod van vier in de troefkleur ontkent alleen de overwaarde om dat niveau te willen passeren.

Verdere regels voor cue-bids

• Cue-bids worden up the line gedaan; anders gezegd: we doen het laagste cue-bid dat aan bovenstaande regels voldoet.
• Overslaan van een mogelijk te cue-bieden kleur ontkent (dus) het vereiste bezit in die kleur.
• Als partner bij het cue-bieden een ongeboden kleur heeft overgeslagen, dan belooft elk volgend cue-bid of andere slempoging ook een controle in de overgeslagen kleur (immers, anders kan de tegenpartij daarin voorzeker de eerste twee slagen oprapen).

Last train

Ook het bod vlak onder 5, 5 of 5 in de troefkleur en zonder sprong is last train.

Verbeek, 2014 (last train); Izdebski, 2015: 143–151 (last train), 152–157 (substitute cue-bid)

Voorbeeld

Een voorbeeld van cue-bids in combinatie met serious notrump en last train; let vooral op alles wat ontkend wordt:

West 1 2SA ?	Oost 2 3	Bieding	Betekenis	Verder bieden
		3	-controle, belooft of ontkent verder niets Heeft altijd voorrang, ook op 3SA	3SA serious notrump 4/ tamelijk minimaal
		3SA	serious notrump, belangrijke overwaarde, geen -controle	4/ ook -controle zonder -controle altijd 4 Immers AK weg
		4	-controle, geen -controle, tamelijk minimaal
		4	last train, geen /-controle, tamelijk minimaal
		4	subminimale opening of absoluut niets te cue-bieden In een situatie als deze is een cue-bid vrijwel verplicht

Als ons cue-bid gedoubleerd wordt

• Redoublet toont eerste controle.
• Pas toont tweede controle.
• Een bod toont geen controle in de gedoubleerde kleur.

Gitelman, 1996; Brink, 2003; Nilsson, 2018

Serious notrump

De ‘serious notrump’ is een conventioneel, forcing bod van 3SA wanneer een hoge kleur als troefkleur was vastgesteld, slem misschien mogelijk is, en beide handen nog (goeddeels) ongelimiteerd zijn. Dit 3SA-bod toont dan aanzienlijke overwaarde en serieuze sleminteresse. Een cue-bid met overslaan van 3SA toont in zo'n geval geen serieuze sleminteresse en wordt gedaan voor het geval partner aanzienlijke overwaarde heeft.

We spelen de serious notrump:

• wanneer een achtkaarts troeffit in een hoge kleur was vastgesteld en de situatie al mancheforcing was;
• wanneer een negenkaarts troeffit in een hoge kleur was vastgesteld, met name na 1/-(pas)-2SA;
• wanneer een hoge kleur als troefkleur was vastgesteld door een bod dat een (semi)dichte kleur toont;
• wanneer het expliciet in het systeem – dit web – staat voor de desbetreffende situatie.

De serious notrump geldt niet:

• wanneer alleen in een lage kleur een fit was vastgesteld;
• wanneer een van beide handen nauw gelimiteerd is, namelijk tot een driepuntsrange of minder;
• na een 1SA-opening (ook na een 9–12 SA, als we die spelen);
• na een preferentie of ander bod dat geen volwaardige fit belooft;
• wanneer de tegenpartij geboden (niet gedoubleerd) heeft;
• wanneer we onmogelijk de waarden voor slem kunnen hebben;
• wanneer 3SA met sprong wordt geboden;
• wanneer het een ander SA-bod dan 3SA betreft; dat is nooit ‘serious’.

Regels wanneer de serious notrump van kracht is nadat een hoge kleur als troef is vastgesteld:

• Een cue-bid onder mancheniveau is vrijwel verplicht, ook zonder overwaarde.
• Een bod op driehoogte (ongeacht betekenis) ontkent niet de waarden voor een serious notrump. Dat geldt met name voor een cue-bid van 3.
• Een cue-bid op vierhoogte met overslaan van 3SA toont hooguit beperkte sleminteresse, is dus ‘onserieus’ .
• In antwoord op zo'n ‘onserieus’ cue-bid toont een volgend cue-bid aanzienlijke overwaarde en sterke sleminteresse.
• Op een serious 3SA is een cue-bid vrijwel verplicht.

Zie ook het voorbeeld onder de sectie over cue-bids.

Gitelman, 1996; Schollaardt, 2008 bis; Verbeek, 2014; Izdebski, 2015: 122–137

Vijf in hoge kleur

Een ‘vrijwillig’ 5/ in onze troefkleur – dat wil zeggen: geboden met sprong of als verhoging van 4/ (zonder tussenbod), en niet preëmptief bedoeld – vraagt partner zes te bieden:

• als de tegenpartij geboden heeft, of een kleur voor de uitkomst heeft gedoubleerd: met controle in hun kleur ;
• als wij drie kleuren hebben geboden (inclusief cue-bids): met controle in de vierde kleur;
• anders, als niet duidelijk is welke kleur ‘lek’ dreigt te zijn: met goede troeven.
  In dit laatste geval – dat vrij weinig voorkomt – heeft de 5/-bieder erg slechte troeven voor zijn bieden, bijvoorbeeld alleen lage kaarten en minimale lengte.

Crowhurst, 1974: 228–229

Exclusion

Bij deze conventie vraagt een ‘vreemd’ sprongbod tussen vier en vijf in de troefkleur naar azen buiten de genoemde kleur, als regel omdat de bieder daar een renonce in heeft:

West 1 2 (stopper)	Oost 2 ?	Bieding	Betekenis	Verder bieden
		4	kickback
		4/5	Exclusion, (als regel) renonce in de geboden kleur	zie onder
		4SA	Exclusion in (de kickback-vraagkleur)

De antwoorden op Exclusion verlopen in stappen, analoog aan die op kickback:

West 1 5	Oost 2SA ?	Bieding	Betekenis	Verder bieden
		5	0 of 3 azen (-aas niet meegeteld, -heer wel)	6 vraagt naar troefvrouw (6 = nee) Herhaling van de Exclusion-kleur overige als na kickback
		5	1 of 4 azen
		5	2 azen zonder troefvrouw of tien+ troeven
		5SA	2 azen met troefvrouw of tien+ troeven

 03,14 is de afgeronde waarde van het getal p (pi); dit kan helpen om de twee laagste antwoorden te onthouden.

In tegenstelling tot bij kickback moet bij Exclusion vrager erom denken dat hij niet te hoog mag komen door een onwelkom antwoord.

Wanneer geldt Exclusion

Wil een bod Exclusion zijn, dan moet in elk geval voldaan zijn aan al de volgende voorwaarden:

• het wordt met sprong geboden, en
• het is boven azenvragen (dus zeker boven vier in de troefkleur);

en voorts aan een van de volgende voorwaarden:

• er was tevoren een andere kleur als troefkleur vastgesteld, of
• een lager bod in dezelfde speelsoort zou splinter zijn, of
• een lager bod in dezelfde speelsoort zou een cue-bid zijn.

 Exclusion geldt alleen in duidelijke gevallen, waar het moeilijk iets anders zou kunnen betekenen, altijd met sprong.

Niemeijer, 2004; Verbeek, 2014; Niemeijer, 2017

4SA reëel in slembiedverlopen

4SA kwantitatief

4SA is ‘kwantitatief’ – dat wil zeggen: uitnodigend voor slem maar niet forcing – in de volgende gevallen:

• als het laatste bod een reëel SA-bod van partner was, of
• als er geen troefkleur was vastgesteld, terwijl er wel biedruimte was om dat eerst te doen,
• mits niet geboden op een bod van de tegenpartij (zie 4SA in competitie).

In antwoord op een kwantitatieve 4SA past partner met een minimum, als 4SA het beste contract lijkt. Vijf in een kleur is eerder contractverbetering dan uitnodigend. Met overwaarde biedt partner 5SA, zes in een kleur of 6SA.

4SA afwijzend

4SA is afwijzend – dat wil zeggen: om te spelen maar niet uitnodigend – als voldaan is aan beide volgende voorwaarden:

• partner doet op vierhoogte een slempoging in een lage kleur, en
• er is eerder een reëel SA-bod gedaan.

Hoogenkamp, 2001

4SA in competitie

† Blackwood

Deze conventie (zie hier) is afgeschaft.

5SA Pick-a-slam

Deze conventie gebruikt een bod van 5SA om partner te laten kiezen uit meerdere speelsoorten voor klein slem.
Vergelijk kleur tegenpartij als Choice of Games voor de juiste manche.

Een bod van 5SA – met of zonder sprong – is altijd Pick-a-slam, behalve als tevoren azen was gevraagd (met Kickback of met Exclusion): dan is het ‘alles binnen’.

Op 5SA Pick-a-slam biedt antwoorder het zo te zien beste klein slem, bijvoorbeeld in een eigen kleur met extra lengte of in een kleur van partner met nog ongeboden milde steun.

5SA Pick-a-slam is geen poging voor groot slem en antwoorder zal dit zelden bieden.

  Izdebski, 2015: 138–142; 5NT Pick-a-Slam, Bridge with Larry Cohen;  5NT Pick a Slam, Bridgebum

† 5SA Josephine

Deze conventie (zie hier) is afgeschaft.